بازارها به خاطر رشد چشمگیر بازار سهام از مارس سال گذشته تاکنون، عصبی شده‌اند. بازار سهام رکوردهای عجیبی را تجربه کرده و همین باعث شده بسیاری از تحلیلگران بپرسند: «رشد بازار سهام چه زمانی متوقف می‌شود؟» البته پاسخ دادن به این سوال بسیار دشوار است و تحلیلگران در این زمینه نظراتی دارند.
آیا روزهای گرم تابستان به روزهایی غم‌انگیز برای بازار سهام تبدیل می‌شود؟
یک جمله قدیمی وجود دارد که می‌گوید: «در ماه می بفروش و برو.» این جمله ریشه در داده‌ها و اطلاعات آماری دارد. بازار سهام بین ماه می و نوامبر، رشد چندانی نمی‌کند. به همین خاطر این احتمال وجود دارد که مهمانی بازار سهام در روزهای تابستان به پایان برسد و در تابستان شاهد اصلاح بازار سهام باشیم.
آمریکا می‌خواهد به حمایت از بازار سهام ادامه دهد.
بر اساس آمارها و مطالعات موجود، خانواده‌های آمریکایی 30 درصد از کل بازار سهام این کشور را در اختیار دارند. به همین خاطر آمریکا انگیزه‌ای قوی برای حمایت از بازار سهام دارد. افت بازار سهام، باعث افزایش خریداران می‌شود؛ چون برخی از خریداران می‌دانند که بازار سهام، دوباره پس از مدتی به روند صعودی خود برمی‌گردد.
چند پرسش کلیدی
- آیا نمی‌شود در دوران رشد 20 درصدی بازار سهام (سالانه) به شاخص‌ها اعتماد کرد؟ آیا این دوران ناپایدار است؟
- شاخص S&P500 در بازه زمانی اخیر از حدود 2200 به حدود 4100 رسیده است. آیا این رشد ناپایدار است؟
- در صورت بهبود اقتصاد آمریکا، رسیدن به بازده 3 تا 7 درصدی در بازار سهام طبیعی است؟
بنابراین سوالی که پیش می‌آید این است که مقصد بعدی کجاست؟ در ادامه این مقاله قصد داریم به یکی از مطالعات ری دالیو (Ray Dalio) در زمینه حباب بازار سهام بپردازیم. او در این مقاله یک سوال مطرح می‌کند و می‌خواهد ببیند که آیا در بازار سهام، حبابی دیده می‌شود؟ او این بررسی را با مطالعه حباب‌های قبلی انجام داده است.
آیا با حباب بازار سهام روبرو هستیم؟
ری دالیو تاکنون چندین حباب را دیده و مطالعات لازم را روی هر کدام از این حباب‌ها انجام داده است و به همین دلیل با مفهوم حباب به خوبی آشناست و برای اشاره به این مفهوم از عبارت «شاخص حباب» استفاده می‌کند. این شاخص به او کمک می‌کند که بتواند بازارهای مالی را بهتر بررسی کنید. در ادامه می‌خواهیم از شاخص حباب برای بررسی بازار سهام استفاده کنیم.
حباب بازار سهام نوعی حباب اقتصادی است. این حباب زمانی اتفاق می‌افتد که سهامدارها قیمت سهام را به بالاتر از ارزش واقعی آن می‌رسانند. بر اساس مطالعات روانشناسی در این زمینه، حباب بازار سهام بیشتر حاصل تفکر گروهی و گله‌ای سهامداران است. ری دالیو هم منظور از حباب را افزایش قیمت می‌داند و آن را با شش معیار ارزیابی می‌کند:
- قیمت‌ها چقدر بالاتر معیارهای سنتی است؟
- آیا قیمت‌ها به خاطر شرایط ناپایدار رشد کرده است؟
- چند خریدار جدید (یعنی آن‌هایی که پیش از این در بازار نبودند) وارد بازار شده‌اند؟
- احساسات در مورد صعودی بودن بازار چقدر فراگیر شده است؟
- آیا خریدها با لوریج (اهرم) بالا انجام می‌شود؟
- آیا خریداران برای محافظت از سرمایه خودشان در برابر افزایش قیمت‌ها در آینده، پیشاپیش خرید کرده‌اند؟
این شش معیار می‌تواند برای بررسی حباب بازار سهام عالی باشد و می‌توان این شش سوال را در مورد هر سهمی مطرح کرد.
