خورشید گرفتگی
پدیده خورشید گرفتگی زمانی رخ می دهد که ماه بین زمین و خورشید قرار گیرد و مانع از رسیدن نور خورشید به زمین شود. شکل 2-4 یک خورشید گرفتگی را نشان می دهد.
ماه گرفتگی
پدیده ماه گرفتگی زمانی رخ می دهد که ماه از پشت زمین عبور کند و زمین مانع از رسیدن نور خورشید به ماه شود. شکل 2-5 یک ماه گرفتگی را نشان می دهد.
حرکت بازگشتی
حرکت بازگشتی یک خطای دید است که باعث می شود حرکت یک سیاره رو به عقب به نظر آید. بحث تکنیکی چگونگی وقوع این پدیده برای ما مهم نیست. تنها دانستن این نکته لازم است که طول جغرافیایی یک سیاره نیز هنگام حرکت رو به عقب، برعکس حرکت می کند . علامت حرکت بازگشتی می باشد. وقتی علامت نزدیک طول جغرافیایی یک سیاره گذاشته می شود، بدین معنی است که سیاره در یک بازه زمانی حرکت بازگشتی قرار دارد. وقتی علامت (D) نزدیک طول جغرافیایی یک سیاره گذاشته می شود بدین معنی است که آن سیاره بازه زمانی حرکت بازگشتی را تمام کرده و به حرکت مستقیم خود بازگشته است. در این کتاب وقتی سیاره ای حرکت بازگشتی خود را شروع می کند به صورت 5 ♃ نشان داده می شود و بدین صورت خوانده میشود " مشتری یک بازه زمانی حرکت بازگشتی را در روز پنجم ماه شروع کرده است". وقتی یک سیاره به حرکت مستقیم خود برمی گردد بدین صورت نشان داده می شود 7 D ♃ و بدین صورت خوانده می شود" مشتری به حرکت مستقیم خود در روز هفتم ماه بازگشت" .
مدار های زمین مرکز و مدارهای خورشید مرکز
کلمه Heliocentric به معنی خورشید مرکز و کلمه Geocentric به معنی زمین مرکز می باشد. مدارهای خورشید مرکز ، مدارهایی از سیارات هستند که از منظر خورشید دیده می شوند و مدارهای زمین مرکز مدارهایی از سیارات هستند که از منظر زمین دیده می شوند. مدارهای خورشید مرکز منظم و مدارهای زمین مرکز نامنظم هستند. مدار استاندارد خورشید مرکز عطارد 88 روزه است و تغییر نمی کند. ولی مدار زمین مرکز عطارد حدود یکسال است. برای مثال در روز 19 مارس سال 1994 عطارد در طول جغرافیایی 59´ 0° می باشد. تاریخی که عطارد یک مدار کامل زمین مرکز را کامل می کند و مجددا به همین طول جغرافیایی باز می گردد روز 15 مارس 1995 می باشد تقریبا یکسال کامل. این مدت بسته به اینکه هر دفعه حرکت بازگشتی چه زمانی آغاز شود تا یک سیکل نامنظم را شروع نماید کمی متفاوت خواهد بود. مدار زمین مرکز سیاره ونوس حدود یک ماه و نیم از مدار زمین مرکز سیارات عطارد و مریخ طولانی تر است و حدود دو سال است. در این کتاب من تنها از منظر زمین مرکز راجع به منظومه شمسی بحث می کنم.
ورود سیارات به خانه
ورود سیارت به خانه سیاره یک مفهوم بسیار ساده است و آن تاریخی است که در آن یک سیاره به یکی از علامات دایره البروج وارد می شود. همچنین ورود خورشید و ماه به خانه سیاره نیز وجود دارد که نشان دهنده ورود ماه و خورشید به علامات دایره البروج می باشد. چندین روش متفاوت برای نشان دادن تاریخ دقیق ورود سیارت به خانه سیاره در یک تقویم نجومی وجود دارد. بنابراین مطالعه دستورالعمل تقویم نجومی مورد استفاده ضروری می باشد. در این کتاب ورود سیارت به خانه سیاره به صورت زیر نشان داده می شود: 10 و به صورت
" مشتری در دهم ماه به برج جدی وارد می شود
" خوانده می شود.
انحراف از محور اصلی
انحراف از محور اصلی اندازه موقعیت شمالی یا جنوبی سیاره نسبت به خط استوای نجومی می باشد. یک سیاره می تواند تا ماکزیمم 90 درجه بالای خط استوای نجومی که در 90 درجه شمال و ماکزیمم 90 درجه زیر خط استوای نجومی که در 90 درجه جنوب قرار دارد حرکت کند. وقتی یک سیاره از روی خط استوای نجومی عبور می کند زاویه انحراف آن صفر است. وقتی که یک سیاره از روی خط استوای نجومی عبور می ند و از قسمت جنوبی (زیر) وارد قسمت شمالی (بالا) می شود گفته می شود که سیاره در زاویه انحراف صفر درجه شمال قرار دارد. وقتی که یک سیاره از روی خط استوای نجومی عبور می کند و از قسمت شمالی (بالا) وارد قسمت جنوبی (زیر) می شود گفته می شود که سیاره در زاویه انحراف صفر درجه جنوب قرار دارد. در شکل 2-6 ابتدا به دایره هاشور خورده در مرکز شکل نگاه کنید. این زمین است. سپس به خط موجی شکل که مدار حرکتی ماه می باشد توجه کنید. در ابتدای این خط موجی شکل در سمت چپ حرف “A” در یک مربع همراه با یک فلش نوشته شده است. این فلش و بقیه فلش های مشابه آن نشان دهنده جهت حرکت ماه هستند. در سمت چپ تصویر 2-6 کلمه
" خط استوای نجومی
" در یک مربع با یک فلش، قرار دارد که به سمت خط افقی اشاره می کند که از وسط مسیر عبور ماه و زمین می گذرد . این خط، خط استوای نجومی نام دارد. در نقاط 1، 5 و 9 در امتداد پایین شکل 2-6 مدار ماه در انحراف 90 درجه جنوب قرار دارد. در نقاط 3 و 7 در امتداد بالای تصویر 2-6 مدار ماه در انحراف 90 درجه شمال قرار دارد. در نقاط 2 و6 مدار ماه در حال بالا رفتن از خط استوای نجومی است از اینرو مدار ماه در زاویه انحراف صفر درجه شمال می باشد. دایره کوچک در نقطه 6 سیاره ماه می باشد. نهایتا در نقاط 4 و 8 مدار ماه در حال پایین رفتن از خط استوای نجومی است یا مدار ماه در زاویه انحراف صفر درجه جنوب است. در این کتاب هر وقت ماه در زاویه انحراف صفر درجه شمال یا جنوب باشد بدین صورت نمایش داده میشود: " 0 S 15" یا " 0 N 15" نشان داده میشوند و بدین صورت خوانده میشوند
"سیاره ماه در زاویه انحراف صفر درجه جنوب یا شمال در روز پانزدهم ماه قرار دارد.
"